Bursa’da 30 Çevre ve Emek Meslek Örgütü: “Zeytinime Dokunma”
Bursa’da çevre dernekleri, odalar başta olmak çeşitli emek meslek örgütü 7 Mart günü Bursa TMMOB binasında bir araya gelerek 1 Mart tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Zeytinliklere dönük maden yönetmeliğine karşı ortak bir duruş sergiledi.
Bursa yerelinden 30 kurumun ortaklaştığı basın açıklamasını Bursa Ziraat Odası Başkanı Fevzi Çakmak kamuoyu ile paylaştı. “Tam da şimdi, zeytinliklerimizi korumak zamanıdır” diyerek yeni düzenlemeye itirazlarını dile getirdikleri açıklamada Anayasal hukuk devletinde yasaların Anayasaya, yönetmeliklerin yasaya aykırı olamayacağı dile getirildi. Zeytinliklerin ölüm fermanı olan, 2017 tarihli Maden Yönetmeliği’nin 115. maddesine, 1 Mart 2022 tarih ve 31765 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan değişiklikle eklenen fıkranın bu hükme uymadığı, Anayasada ve yasalarda yer alan zeytinliklerin korunmasına ilişkin hükümler gerekçe gösterilerek vurgulandı.
Açıklamada, “Zeytinliklerimizin madencilik, enerji, petrol ve doğalgaz arama, jeotermal tesisler, sanayi, turizm ve imar amaçlı talanına yönelik girişimler, geçmişten günümüze gündemden düşmüyor. Anayasa ve yasalardaki koruyucu hükümlere rağmen, 2002 yılından beri sürekli gündeme gelen mevzuat değişiklikleri, doğayı ve tarımı korumaya duyarlı kesimlerin toplumsal ve hukuk mücadelesi ile defalarca yargı tarafından durduruldu” denilerek yönetmelik değişikliği ile; Tarım alanlarını, meraları, zeytinlikleri, ormanları korumak yerine enerji amaçlı kömür ve jeotermal faaliyetlerde belli şirketlere yönelik yeni imtiyazların gündeme getirilmesi kabul edilemeyeceği vurgulandı.
Ortak açıklamada imzası bulunan kurum ve kuruluşlar olarak; bir yandan yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan hak arayışını sürdüreceklerini bir yandan da kamuoyunu doğru bilgilendirme ve ülke düzeyinde toplumsal mücadeleyi sürdüreceklerini dile getirdiler.
Basın açıklamasının tam metni şöyle:
TAM DA ŞİMDİ, ZEYTİNLİKLERİMİZİ KORUMAK ZAMANIDIR
Zeytinliklerimizin madencilik, enerji, petrol ve doğalgaz arama, jeotermal tesisler, sanayi, turizm ve imar amaçlı talanına yönelik girişimler, geçmişten günümüze gündemden düşmüyor. Anayasa ve yasalardaki koruyucu hükümlere rağmen, 2002 yılından beri sürekli gündeme gelen mevzuat değişiklikleri, doğayı ve tarımı korumaya duyarlı kesimlerin toplumsal ve hukuk mücadelesi ile defalarca yargı tarafından durduruldu.
En son, 2017 tarihli Maden Yönetmeliği’nin 115. maddesine, 1 Mart 2022 tarih ve 31765 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan değişiklikle eklenen fıkra, zeytinliklerimizin ölüm fermanıdır.
Anayasal Hukuk Devletinde “Normlar Hiyerarşisi’ne göre; Yasalar Anayasaya, Yönetmelikler ise Yasalara aykırı düzenlenemez.
Anayasa’nın 44. ve 45. maddeleri; tarımın, üreticinin ve tarımsal üretim alanlarının korunmasını düzenlemektedir.
1939 tarihli Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun; zeytinliklerin korunmasını ve geliştirilmesini düzenlemektedir. Zeytinlik alanların daraltılamayacağını belirten Yasaya göre; zeytinliklerin 3 kilometre yakınında zeytin işleme tesisi dışında toz çıkaran hiçbir tesise izin verilemez.
2005 tarihli 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu; toprağın korunması, geliştirilmesi, tarımsal arazilerin çevre öncelikli sürdürülebilir kalkınma ilkesine uygun olarak planlı kullanımını düzenlemektedir. Yasa; zeytinlik gibi Dikili ve Özel Ürün arazilerimizi de korumaktadır.
2017 tarihli Maden Yönetmeliği zaten gerekli istisnaları madencilik lehine vermişken, 1 Mart 2022 tarihli yönetmelik değişikliği ile Marmara, Ege, Akdeniz Bölgeleri ve ülkemizin her yerindeki zeytinliklerimizin talanına, normlar hiyerarşisine aykırı bir şekilde yeni bir yasal kılıf hazırlanmaktadır.
Yönetmelik değişikliği ile; Tarım alanlarını, meraları, zeytinlikleri, ormanları korumak yerine enerji amaçlı kömür ve jeotermal faaliyetlerde belli şirketlere yönelik yeni imtiyazların gündeme getirilmesi kabul edilemez.
Değişiklikte yer alan “kamu yararı” kavramı geçmişteki olumsuz uygulamalar ortada iken, zeytinliklerin geleceği adına ciddi bir tehlikedir ve kabul edilemez.
Faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getirme taahhüdü, geçmiş uygulamalar dikkate alındığında işlevsizdir ve kabul edilemez.
Asırlık zeytinliklerin belli şirketlerin kârı için taşınmaya çalışılması ya da şekilsel yeni zeytinlik dikilmesi taahhüdünün bilimsel hiçbir açıklaması yoktur ve kabul edilemez.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın temel görevi zeytinlikleri koşulsuz korumak, zeytin ve zeytinyağı üretimini artırmak iken, bu görevini yok sayarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın doğayı ve tarım alanlarını yok edecek uygulamalarına rıza göstermesi, aracılık yapması kabul edilemez.
Biz, aşağıda imzası bulunan kurum ve kuruluşlar olarak; bir yandan kamuoyunu doğru bilgilendirerek, ülke düzeyinde toplumsal mücadelemizi sürdüreceğiz. Diğer yandan eş zamanlı olarak yönetmeliğe karşı her türlü yasal yoldan haklarımızı arayacağız.
Yönetmelik değişikliği ile verilecek yeni izinler için de hukuki süreci işleteceğiz.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur.
ARTVİN KÜLTÜR SANAT DERNEĞİ (AS DER)
BURSA ARTVİN ÇEVRE PLATFORMU
BURSA ÇEVRE PLATFORMU
BURSA DİŞ HEKİMLERİ ODASI
BURSA ECZACI ODASI
BURSA HALKEVİ
BURSA SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI
BURSA SU KOLLEKTİFİ
BURSA TABİP ODASI
BURSA VETERİNER HEKİMLER ODASI
BURSA ZİRAAT ODALARI
İZNİK ÇEVRE VE YAŞAM PLATFORMU
KESK TARIM ORKAM-SEN
TMMOB ÇEVRE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB İÇ MİMARLAR ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB KİMYA MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB MAKİNE MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA İL TEMSİLCİLİĞİ
TMMOB MİMARLAR ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB PEYZAJ MİMARLARI ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB ŞEHİR PLANCILARI ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB TEKSTİL MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TMMOB ZİRAAT MÜHENDİSLERİ ODASI BURSA ŞUBESİ
TÜRKİYE ORMANCILAR DERNEĞİ BURSA TEMSİLCİLİĞİ
TÜRKİYE TABİATI KORUMA DERNEĞİ AYVALIK TEMSİLCİLİĞİ
TÜRKİYE ZİRAATÇILAR DERNEĞİ
YENİŞEHİR ÇEVRE PLATFORMU