Özel Okullar Ne İşe Yarar? – M. Sinan Mert

Bu sene krizle birlikte hem öğrenci sayısının azalması hem de özel okul patronlarının özellikle inşaat alanındaki yatırımlarının batması sonrasında özel okullar için de tehlike çanları çalmaya başlamıştı. Özel okul piyasasının en bilinen isimlerinden birisi olan Doğa Koleji’nde öğretmenler aylardır maaşlarını alamıyorlar.

Türkiye kapitalizmi toplumsal potansiyeli ne düzeyde seferber edebiliyor? Şu anda gelir getiren bir işte çalışabilme yeteneğine haiz 100 kişiden sadece 38’i çalışıyor. İstihdama katılma oranı %50’nin altında. Ülkeye yıllarca akan ucuz dış finansman, çalışabilecek herkesi üretime katabilecek, yüksek verimlilikte üretim yapılabilmesini sağlayacak bir üretim altyapısı kurulamadan inşaata dayalı bir kalkınma modeliyle boşa harcandı. Türkiye egemen sınıfları, kendilerine sağlanan tüm teşviklere ve emekçilerin ödediği tüm bedellere rağmen üretkenlik seviyesi yükselen bir ekonomi inşa edemediler ve bunun sorumluluğunu da asla üstlenmediler. Oysa bu kaynaklar demokratik planlamaya dayanan ve halkın çıkarlarını önceleyen bir ekonomi politikası ile toplumun geleceğini güvence altına alacak, ucuz dış finansmana bağımlı olmaktan kurtulmuş bir üretim altyapısının inşa edilmesini olanaklı kılıyordu.

Kadınların istihdama katılım oranının düşüklüğü AKP döneminde giderek kronikleşen bir yapıya dönüştü. Kadınların yeniden üretim alanında oynadıkları rol onları gelir getiren bir işte çalışmasalar bile üretken kılıyor belki ama bu rol, kadının ekonomik bağımsızlığını elde etmesini imkânsız hale getiriyor, kadının görünmeyen emeği karşılıksız bir biçimde sermayedarlar tarafından temellük ediliyor. AKP, kadın istihdamının önündeki formel ve enformel engelleri sürekli bir biçimde yeniden üreterek kadının özgürleşme mücadelesinin ekonomik koşullarını bastırmak adına kadınları istihdamın dışına itiyor, eve kapanmaya zorluyor.

Yine toplum açısından çok önemli bir üretici güç olan gençlik de vasatlığa ve vasıfsızlığa mahkûm ediliyor. Merdiven altı üniversitelerden mezun edilmiş yüz binlerce genç iş bulamıyor, gençlerin neredeyse üçte biri işsiz. Hayata en iyi şekilde hazırlanması gereken gençlerimiz maalesef son derece ilkel koşullarda eğitim almaya mecbur bırakılıyor. PISA sınavlarının sonuçları Türkiye’deki gençlerin birçok temel yetenek açısından ortalama altı kaldığını bir kez daha sergiledi. İmam Hatip dayatmasının bu boyutlara ulaştığı bir ülkede aksinin olabilmesi mümkün değil. Toplumun dindar kesimlerinin bile meyletmediği İmam Hatiplere öğrenci yönlendirebilmek için büyük bir çaba harcanıyor. Bazı İHL’lerin neredeyse hiçbir öğrencisi olmaması, devamsız öğrencilerin kayıtlı gösterilmesiyle telafi edilmeye çalışılıyor. Bir “Erdoğan nesli” yetiştirmek için geliştirilen İmam Hatip dayatması ve Anadolu liselerinin sınırlanan kontenjanları lise öğrencilerini özel okullara ve açık liseye itti. 4+4+4 sistem değişikliği sonrasında özel okullara giden öğrenci oranlarında ciddi bir artış gözlendi. Özelleştirmenin etkisinin sınırlı olduğu eğitim alanında da yine AKP’nin eliyle özel okul kayıtları rekor kırdı.

Fakat bu sene krizle birlikte hem öğrenci sayısının azalması hem de özel okul patronlarının özellikle inşaat alanındaki yatırımlarının batması sonrasında özel okullar için de tehlike çanları çalmaya başlamıştı. Özel okul piyasasının en bilinen isimlerinden birisi olan Doğa Koleji’nde öğretmenler aylardır maaşlarını alamıyorlar. Zaten büyük bir kısmı boğaz tokluğuna haftada 50 saat çalışan okul öğretmenlerinin iş bırakması, özel okullarda yaşanan çöküşü çok daha görünür hale getirdi. “Son bir yılda 150 bin öğrenci ayrıldı. Türkiye’de son iki yılda 100 kolej kapanırken, 200’e yakını devredildi”. Çocukları için özel okulu mutlak bir zorunluluk olarak gören orta sınıf veliler ne yapacaklarını bilemez durumdalar. Çocuğunu özel okula gönderebilmeyi bir statü sanan yanlış bilinçlerin de tetiklediği yağma; öğrencisi, velisi, öğretmeni eğitimin tüm bileşenlerini tüketen bir noktaya doğru ilerliyor. “Özel olan daha niteliklidir” ezberini bozacak ve bozması gereken bir örnek Doğa Koleji. Bugün birkaçı dışında özel okullarda verilen eğitimin ortalama devlet okullarının çok altında olduğunu belirtmek de yanlış olmayacaktır. Eğitim emekçilerinin çok daha ağır bir sömürüye maruz kalması da cabası…

Türkiye kapitalizmi topluma edilmiş büyük bir ihanetin adıdır. Dağı taşı betona boğan, kadınları eve hapseden, gençleri kötürümleştiren, öğrencileri hayata hazırlayamayan, onları gelecekteki oy deposuna çevirebilmek uğruna günün gereklerine uygun bir eğitimden uzak tutan, orta sınıfın çocuklarına duyduğu özeni kifayetsiz özel okullar aracılığıyla istismar eden, çalışabilecek 100 kişiden sadece 38’ine iş üretebilen, Kürdün Fizan’daki belediyesine bile tahammül edemeyen, Amedli Demirtaş’ı Edirne zindanına koyup anasını babasını yollarda ziyan eden bu düzeni aşacağız.

İnsanca bir yaşam için aşmak zorundayız.

Yazarın Diğer Yazıları