Pandemide Şimdi de Aşı Tartışmaları

Dünya genelinde koronavirüs vaka sayısı 64 milyonu, salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı ise 1.5 milyonu geçti.
Tüm dünyada ilaç firmaları ve araştırma laboratuvarlarının yoğunlaştırılmış çalışmalarıyla, yaklaşık bir yıl gibi rekor sürede aşı konusunda ciddi gelişmeler açığa çıkmaya başladı. Onlarca aşı çalışmasından 13 tanesi Faz 3 denilen en son klinik aşamaya geldi. BioNTech/Pfizer, Moderna, Astra Zeneca ve Sputnik V’ın Faz 3 ilk etap sonuçları ortaya çıktı.
Çin’de üçüncü faz çalışmaları devam eden Sinovac’ın aşısı ise “acil kullanım” programı kapsamında yaklaşık 1 milyon kişiye uygulandı. Net veriler açıklanmasa da Çin otoriteleri başarılı sonuçlar aldıklarını söylüyorlar. Brezilya, Endonezya ve Türkiye’de bu aşının faz3 çalışmaları sürüyor.
Aşıya adil ulaşım hakkı yok
Aşı geliştirme sürecine ciddi yatırım yapan ABD, AB, Kanada, İngiltere, Japonya ve Hindistan gibi ülkeler test aşaması süren veya tamamlanmış olan aşılardan kendi nüfuslarının sayısını kat be kat aşacak sayıda siparişlerini vermiş durumdalar.
İngiltere geçtiğimiz hafta BioNTech/Pfizer aşısının alımını onayladı. Böylece Faz 3 aşaması tamamlanmış ilk aşı kullanıma sokulmuş oldu. ABD ve AB ülkeleri de gerekli onayların alınması durumunda aralık ayında aşı uygulamalarına başlayacaklar.
Dünya Sağlık Örgütü aşının adil biçimde dağıtılması için 186 ülkenin dâhil olduğu bir aşı paylaştırma projesi(COVAX) başlattı. Aşı satın alan zengin ülkelerin yoksul ülkelere finansman desteğinde bulunmasını hedefleyen projenin maliyeti 7 milyar dolar. Ama 92 ülke için kullanılacak finansmanın sadece 2 milyar doları toplanabildi, 5 milyar dolara daha ihtiyaç var.
Şimdiye dek kendileri için 9,6 milyar doz aşıyı rezerve etmiş olan zengin ülkeler, kendi yarattıkları ekolojik krizin sonuçlarından olan pandemi ile mücadelede bile dünyanın yoksullarını kendi başlarına bırakıyorlar. COVAX, şu anda düşük ve orta gelirli ülkeler için sadece 250 milyon dozluk aşıyı garantileyebilmiş durumda.
Hastalığa yakalanma riski ve tedavi olanağına erişebilme aşamalarında da zengin yoksul ayrımını iliğimize kadar hissettiğimiz pandemi sürecinin aşılama aşaması da farklı yaşanmayacak. Gelişmiş ülkelerin 2021’de aşılama sürecini büyük oranda tamamlaması beklenirken dünyanın tümünün aşılanmasının dört yılı bulacağı tahmin ediliyor.
Test sonuçları belirsiz aşı yoksullara
Türkiye, henüz üçüncü faz deneylerini tamamlamamış Çin menşeli Sinovac firmasının CoronaVac aşısından 50 milyon doz sipariş etti. 50 milyon doz aşının 20 milyonunun aralık ayı içinde gelmesi bekleniyor.
Pfizer/BioNTech aşısından ise bu ay 1 milyon doz alınması planlanıyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Çin’den alınan aşının ücretsiz uygulanacağını, diğer aşılarınsa eczaneden satın alınabileceğini söyledi. Bakan’ın belirttiğine göre gelen Çin aşısı sağlık emekçileri ve risk grubunda olanlardan başlayarak yaygınlaştırılacak.
Pandeminin başlangıcından beri doğru bilgileri paylaşmayan,
Söz verdiği ücretsiz maske dağıtımını bile beceremeyen,
Bilim insanlarının uyarılarını göz ardı ederek tutarsız yarı kapatma, esneme politikalarıyla salgını yaygınlaştıran,
Pandemi karşısında toplumun sağlığının güvencesi olan sağlık emekçileri için güvenli çalışma koşullarını yaratmayıp büyük bir hızla “tükenmelerine” yol açan,
Patronların kârı sürsün diye emekçileri fabrikalarda, iş yerlerinde pandeminin kucağına atan,
İşsiz kalan emekçilerin, iş yeri kapanan esnafın yoksulluğunun derinleşmesine gözlerini kapayan, yoksullara en azından pandemi süresince gelir desteği sağlamayan,
TTB aylar önce hazırlık yapılması için uyarmasına rağmen grip aşısı alımı ve dağıtımını gerçekleştiremeyen,
Okulları kapatıp alışveriş merkezlerini açık tutan,
Eksik söylenen rakamlarla bile dünyada en yüksek oranda vaka sayısına sahip ülkeler arasında olmamıza rağmen sınırlı süreli de olsa gelir güvencesi sağlanmış tam kapanma kararı almayan siyasi iktidar ve Sağlık Bakanlığı kamuoyunda tüm güvenilirliğini yitirmiş durumdadır.
Şimdi de aşılama sürecini şeffaf yürütmüyor. Kamuoyu ile gerçek bilgileri paylaşmıyor.
Hangi kararları hangi saiklerle aldığı konusunda büyük soru işaretleri yaratıyor.
Faz3 aşaması tamamlanmamış aşı satın alıyor.
Aracı firma kimdir, kaça alıyor ve Bakanlığa kaça satıyor? Bilinmiyor.
Güvenilirliği %90’ın üzerinde olan aşılar için aşının etkili olabilmesi için nüfusun en az %75’inin aşılanması gerekirken neden nüfusa yeter düzeyde ön siparişlerin anlaşmalarının yapılmadığı bilinmiyor.
Faz3 aşaması tamamlanmış ve güvenilirliği kanıtlanmış olan aşının neden tüm vatandaşlar için alınmadığı cevaplanmıyor.
Bakan’ın söylediğine göre sağlık çalışanlarına henüz yeterli güvenlik testlerini tamamlamamış aşılar yapılacak. Ardından da 50 milyon dozla 25 milyon kişi aşılanmaya devam edecek.
Parası olanlar eczanelerden BioNTec aşısı satın alabilecek.
Sormak isteriz Bakan’a:
Ücretsiz aşının üçüncü faz deneyleri hepimizin sağlığının güvencesi olan sağlık çalışanları, risk grubunda olanlar ve parayı veremeyecek tüm yoksullar üzerinde mi yapılacak?
Verem aşısı, çiçek aşısı benzeri uygulamalarda olduğu gibi halk sağlığını tehdit eden salgın hastalıklar için devlet aşıyı tüm vatandaşlar için ücretsiz ve ihtiyaca cevap verecek oranda karşılamak zorunda değil mi?
Eğer bu aşı yeterince güvenli olacaksa niye herkes bunu kullanmayacak?Yok eğer diğer aşı daha güvenliyse neden tüm vatandaşlara (ücretsiz olarak) o aşı uygulanmayacak?
Güvenilirliği kanıtlanmış olan aşıların tüm nüfus için alınmamasında aşı fiyatları kadar o aşıların ihtiyaç duyduğu soğuk zincirini gerçekleştirecek alt yapı yatırımlarından kaçma eğilimi var mı?
Savaş sanayi için milyarları yatıran hükümetinizin halkın sağlığından tasarruf hakkı var mı?