Aliağa işçi direnişinden izlenim
Bu sabah da her gün para ile kahvaltılık aldıkları fırınlar birleşerek sabah kahvaltılarından ücret almadı. Sosyalist partiler ve demokratik kitle örgütleri ile oluşan dayanışmaya kimi esnafın da destek vermesi işçilerin moral ve direncini arttırıyor.
Gül Ekici
Gemi söküm işçisi olmak biraz da kader gibi… Aynı memleket ve aynı köyden akraba bağları ile de birbirine bağlı ustalar ve çıraklar; birçoğunun da yine akrabalarına ait 22 gemi söküm şirketinde, 500’e yakın işçi adeta babadan oğula geçen mesleği ömürleri boyunca yapıyorlar. Genelde Tokat ve Sivas ilinin kasaba ve köylerinden göçle gelen işçiler, Aliağa ve çevresinde yerleşerek sürekli aynı iş kolunda ama bazen bir şirketten ayrılıp diğerine geçerek bu zorlu şartlardaki işi yapıyor. İşçilerin çalıştıkları alanlarda iş güvenliği önlemleri de yeterince alınmıyor ve Aliağa Gemi söküm, iş cinayetleri ile de devamlı gündemde oluyor.
Yaklaşık 1 hafta önce 22 şirketin birçoğu zamları diğer şirketlerden daha düşük yapınca, işçiler tüm şirketlerde aynı işe aynı ücret alınmalı diyerek iş bıraktı. Patron ile anlaşma yapan diğer işçiler de işçi direnişine destek verip iş bırakınca, gemi sökümde üretim durma noktasına geldi.
İşçiler çalıştıkları şirketlerden 1 temsilci ile komite oluşturdular, tüm şirketlerde eşit zam, İSİG önlemlerinin alınması, SGK primlerinin tam ücret üzerinden bankaya yatırılması, hava koşullarının olumsuz olduğu durumlarda işçi yevmiyesinin kesilmemesi başta olmak üzere 16 maddelik taleplerini patronlara 3 gün önceki görüşmede sunacaklarını ve kabul edileceğini düşündüler ama patronlar talepleri bile dinlemedi. Hak-İş’in yapmaya çalıştığı sendika üyeliğine de karşı çıkan işçiler, henüz bir sendikalı olmak yerine dernekleşmek istediklerini söylüyorlar.
DİSK’in, bölgedeki TÖP, TKH, EMEP, TKP-EGE İŞÇİ BİRLİĞİ gibi sol sosyalist grupların ilk günden desteğini alan işçi direnişine Aliağa Emek ve Demokrasi Platformu da desteğini açıkladı. Tüm destekçiler işçilerin yanında onlarla beraber her sabah toplanma yerine geliyor akşama kadar kalıyorlar.
Günlük çay, yemek ihtiyacını kendi aralarında topladıkları para ile karşılayan işçilerin öğle yemeğini, dün Aliağa Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleri, bugün de TKP karşıladı. Bu sabah da her gün para ile kahvaltılık aldıkları fırınlar birleşerek sabah kahvaltılarından ücret almadı. Sosyalist partiler ve demokratik kitle örgütleri ile oluşan dayanışmaya kimi esnafın da destek vermesi işçilerin moral ve direncini arttırıyor.
Henüz Aliağa kentinin geneline, diğer iş kollarına bir yansıması yok. Türk-İş’in destek ziyaretinde bazı işçiler protesto etti. İlk direniş günü işçiler yürüyerek demokrasi meydanına gelmeyi planlamasına rağmen EMEP tarafından birlik beraberliğin bozulması ile bu eylem yapılamamış. Ama pazar günü Aliağa Demokrasi Meydanında bir basın açıklaması planlanıyor. Belki bu toplanış Aliağa’da hareketli günlerin başlangıcı olur
Bir yandan yoğun hısım akrabalık bağlarının olduğu, iş cinayetlerinde bile kendi aralarında çözüm bulan (ailenin ihtiyaçlarını karşılayan patronları olan) işçiler… Diğer yandan çok ağır çalışma koşulları yüzünden yetişmiş, tecrübeli işçiler bulamadığı için eli mahkûm patronlar… Girift bir işçi patron ilişkisi olan örgütsüz işçiler, taleplerinin mutlaka karşılanacağını umuyor.
Gemi söküm sektöründeki üretim, geminin hurdaya çıkan demirinin Yeni Foça yolu üzerindeki demir çelik sektörüne kaynak sağlıyor. Bir haftadır buradan üretim çıkmıyor. Sonucu belirlemede işçilerin direnci ve kararlılığı çok önemli. Tabi ki işçiler de bunun bilincinde, bir haftadır kararlılıkla direniyorlar.