Polonya’da kürtaj yasağı sonrası gösteriler devam ediyor
Polonya’da kürtajı neredeyse tümüyle yasaklayan Anayasa Mahkemesi kararı üçüncü gününde protesto edilmeye devam ediyor.
Kürtaj yasağı, Polonya’da iktidarda bulunan sağcı ve milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi(PiS)’nin iktidara geldiği 2015 yılından beri gündemleştiriliyordu. PiS, 2016 yılında kadınlar tarafından yapılan büyük sokak gösterileri ve grev ardından yasa önerisini geri çekmek zorunda kalmış; ancak daha sonra fetüsün kusurlu olduğu durumlarda yapılan kürtajı kriminalize ederek suç saymaya başlamıştı.
Çoğu iktidardaki PiS partisi tarafından atanan Anayasa Mahkemesi yargıçları perşembe günü fetüsün kusurlu olduğu durumlarda yapılan kürtajların anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Karar, 2019 yılında iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisi’nden 119 milletvekili ve iki muhalefet grubunun mahkemeye sunduğu önergenin ardından geldi.
Halihazırda Avrupa’nın en katı kürtaj yasalarından birine sahip olan ülkede üst mahkemenin aldığı bu karar, kürtajın neredeyse tamamen yasaklandığı anlamına geliyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün araştırma danışmanı Esther Major, kararı “Polonyalı yasa yapıcıların kadın haklarına yönelik sistematik bir saldırı dalgası sonucunda kürtajı yasaklamaya yönelik son girişim” olarak değerlendirdi.
Polonyalı gazeteci Magdalena Gwozdz-Pallokat, DW’ye yazdığı “Kürtaj kararı Polonyalı kadınlar için bir kabus” başlıklı yazıda “Bu bir şeye karşı olmak veya onu desteklemekle ilgili değil: Bu kadınların kendileriyle ilgili karar verme temel hakkı ile ilgili. Polonya hükümeti kendisini ilgilendirmeyen yaşam alanlarına burnunu sokmaya devam ediyor. Siyaset, iyi bir Polonyalı, iyi bir Hristiyan, iyi bir eş ve annenin nasıl olması gerektiğini tanımlıyor. Çok iyi biliyorum ki kadınlar kendi kararlarını verebilecek kadar güçlü. Bu gerçek herkesi memnun etmiyor. Ama kadınlar giderek kendi seslerini daha çok duyacaklar. Polonya’da bile.” ifadelerini kullandı.
Anayasa Mahkemesi’nin kararı ardından sokaklarda süren protesto gösterileri bugün üçüncü gününü tamamladı.
Bugün Sahil kenti Gdańsk’ta binlerce kadın şehir merkezini kapatarak karara karşı öfkelerini ifade eden pankartlarla eylem gerçekleştirdi.
Ayrıca Varşova’da iktidardaki muhafazakar Hukuk ve Adalet Partisi(PiS) Genel Merkezi’nin önünde protesto eylemi yapan yüzlerce kişi, partiyi iktidara yakın yargıçlarla görevlendirerek Polonya’nın en yüksek mahkemesini siyasallaştırmakla suçladı. Protestolar daha sonra Anayasa Mahkemesi önüne taşındı.
Kamuoyu araştırma şirketi Ipsos’un 2020 tarihli araştırmasına göre Polonya’da halkın yüzde 27’si kadının istemesi halinde kürtaja izin verilmesini savunuyor. Kürtaja kesinlikle izin verilmemesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 9.